Eurus is in opdracht van Gemeente Apeldoorn een uitgebreid Vitaliteitsagenda traject gestart om ook in de binnenstad van Apeldoorn te achterhalen wat er echt leeft en speelt, hoe mensen zich voelen en wat zij graag zouden zien gebeuren in de wijk. De omvang van deze Vitaliteitsagenda is breed. Niet alleen bewoners, maar ook ondernemers en bezoekers zijn meegenomen in het traject. Het doel is om bij ieder van hen de wensen en meningen te inventariseren om hiermee vervolgens een Vitaliteitsagenda op te stellen waarin acties zijn opgenomen om de leefbaarheid, het woonplezier, de aantrekkelijkheid en de veiligheid van de binnenstad te vergroten.
Aanpak:
Gezien de vele projecten die al lopen in de binnenstad, is ervoor gekozen deze allemaal mee te nemen in het VA traject om een zo’n compleet mogelijk beeld te krijgen van de behoefte van het centrum van Apeldoorn. Thema’s als toekomstplannen en communicatie zijn bijvoorbeeld als extra thema’s toegevoegd. In vier verschillende etappes zijn de ansichtkaarten bezorgd in de verschillende deelbuurten van het centrum. Naast de deur-aan-deur gesprekken met bewoners zijn er gesprekken met professionals en actieve (buurt)verenigingen gevoerd, sloten we aan bij reeds georganiseerde activiteiten bij onder andere stadsmoestuin ’t Huussie en spraken we met ondernemers en bezoekers.
Alle gesprekken zijn vastgelegd, gecodeerd en middels een datastorm geduid. De resultaten hiervan zijn gedeeld tijdens een aantal terugkoppelmomenten. Hier konden bewoners, ondernemers en professionals de laatste correctieslag doen.
We bouwden een website, Swipe-app en zetten een campagne op met onder andere flyers met QR-codes. Voor het belevingsonderzoek onder de bezoekers van de binnenstad zijn in samenwerking met de ondernemers vouchers gemaakt en ter beschikking gesteld voor een gratis kopje koffie of thee.
Daarnaast zijn er ook acties op basis van de opgehaald input op touw gezet. Signalen die niet langer konden wachten of urgent zijn. Een voorbeeld van waar we als gevolg van dit traject op de korte termijn mee aan de slag zijn gaan, is het Amaliapark. Uit de resultaten van ons onderzoek is gebleken dat een deel van de bevraagde onderzoekspopulatie het Amaliapark als onveilig ervaart. Meer informatie over wat we in het Amaliapark gaan doen is hier vindbaar.
Met alle informatie die we hebben opgehaald tijdens het Vitaliteitsagenda traject in het centrum van Apeldoorn, gaat de gemeente de “Vitaliteitsagenda” samenstellen voor de binnenstad. Sommige signalen uit dit traject kunnen niet wachten tot de Vitaliteitsagenda klaar is, daarom wil de gemeente graag eerder aan de slag en met urgente signalen. Een van die signalen is dat een aantal bewoners het gebied rondom het Amaliapark als onveilig ervaart. Aan Eurus de vraag om een participatieproces op te zetten en uit te voeren. Hierin moeten ook de reeds lopende projecten rondom het Amaliapark meegenomen worden. De gewenste uitkomst is een overzicht van kansen, knelpunten en oplossingen om de leefbaarheid rondom het Amaliapark te verbeteren.
Aanpak
De aanpak kent grof weg drie fases: uitnodigen, organiseren en verwerken gegevens.
Uitnodigen:
Alle direct aanliggende adressen hebben middels een ansichtkaart een uitnodiging gekregen om mee te denken over verbeteringen in en rondom Amaliapark.
Alle ‘meedenkers’ uit het eerdere Vitaliteitsagenda traject (link naar VA traject centrum) hebben een uitnodiging gekregen om mee te doen.
Bekende stakeholders en professionals in het gebied door gesprekken met gemeente, politie en andere betrokken partijen bepaald en persoonlijk uitgenodigd via mail of telefonisch.
In de uitnodiging is de link gelegd met de Vitaliteitsagenda. Op die manier laten we zien dat er wel degelijk wat gedaan wordt met de opgehaalde input. Los van de quick-wins die tijdens het VA traject al zijn weggezet worden nu ook andere signalen die zijn opgehaald opgepakt door de gemeente.
Organiseren twee participatieavonden:
Doel van deze avonden was om samen met bewoners, de gemeente, wijkagent en andere professionals tot een gedragen plan van aanpak te komen. Er hebben twee actieve sessies plaatsgevonden met zo’n 60 aanwezigen in de buurt van het Amaliapark.
De opzet van de avond was om in kleine groepen van zowel professionals, bewoners als ondernemers samen tot een aanpak te komen. Er is bewust gekozen om een mix van aanwezigen bij elkaar te zetten. Op die manier leren aanwezigen elkaars belangen kennen en kunnen ingebrachtte kansen of oplossingen overwogen worden aangedragen.
Focus op kwaliteiten
Vaak ligt de focus op de obstakels en negatieve signalen die worden afgegeven. Dat is in veel gevallen ook logisch. Ergernissen of belemmeringen krijgen meer aandacht dan dingen die vanzelfsprekend of gunstig zijn. De kunst is om juist ook de dingen die goed gaan te behouden. Daarom zijn de kwaliteiten van het Amaliapark opgehaald, zodat kansen en/of oplossingen niet ten koste gaan van de reeds bestaande kwaliteiten of voor nieuwe obstakels zorgen.
De uitkomsten van de beide avonden was een gedragen overzicht per groep van knelpunten in het gebied, kansen en oplossingen om de leefbaarheid te vergroten.
Verwerken gegevens
Alle opgehaalde input is geanalyseerd en verwerkt in een overzichtelijk document. De website die gebruikt is voor het Vitaliteitsagenda traject is ook ingezet voor dit participatieproces. Dit zorgt ervoor dat ook online een mogelijkheid is om resultaten te bekijken of te reageren en ook om de relatie met de Vitaliteitsagenda zichtbaar te maken voor bewoners van het centrum. Er is onderscheid gemaakt in enkele signalen en breed gedragen op signalen.
Vervolg
Een team van gebiedsprofessionals heeft alle opgehaalde informatie en suggesties beoordeeld om te kijken welke aangedragen oplossingen en acties opgepakt en uitgevoerd kunnen worden. De acties zijn inmiddels gedeeld met de omgeving en in uitvoering gebracht.
De Echte Verbinders, een samenwerking tussen de Hengelose bedrijven Eurus en TriMotion, is gericht op taalverschil en samenwerking tussen inwoners en gemeenten. In dit samenwerkingsverband bundelen we de expertise van beide organisaties in verscheidene participatieprojecten in Nederland.
De vraag
De nieuwe energiecoöperatie Energie van Hengelo wil een leidende rol gaan spelen in de energietransitie van Hengelo. Ze willen Hengeloërs meenemen in lokale energieprojecten, zorgen dat hun wensen en behoeften voorop staan en dat ze uiteindelijk samen eigenaar worden van de lokaal geproduceerde energie. Dit wil Energie van Hengelo onder andere doen voor de ontwikkeling van het zonneveld in Boeldershoek. Aan de Echte Verbinders de vraag om bewoners kennis te laten maken met de coöperatie, het verhaal hiervoor te vormen en te laten participeren in de coöperatie en lokale energieprojecten.
De aanpak
De eerste stap was samen met het bestuur van Energie van Hengelo onderzoeken waar de coöperatie voor wil staan en wat de boodschap is die ze willen uitdragen. Hierna zijn communicatiemiddelen en een communicatiestrategie ontwikkeld om inwoners van Hengelo kennis te laten maken met de coöperatie en de mogelijkheden van participatie in het energieproject zonneveld in Boeldershoek.
Samenwerking
We werken namens de coöperatie nauw samen met Vattenfall, de gemeente Hengelo en adviesbureaus. De Echte Verbinders zorgt ervoor dat de belangen van de energiecoöperatie behartigd worden in de samenwerking en dat de stem van de inwoners van Hengelo een plek krijgt in de projecten. De wensen en kansen voor bewoners worden verzameld door een actieve en persoonlijk benadering en de inzet van de juiste communicatiemiddelen.
De opbrengst
Energie van Hengelo is actief op zoek naar bewoners die ook willen bijdragen aan de verduurzaming van energie in Hengelo. Voor de ontwikkeling van het zonneveld in Boeldershoek is het communicatieproces gestart. Hengeloërs kunnen investeren en meedenken over de inpassing van het zonneveld in de omgeving. Het gehele ontwikkelproces van het zonneveld is te volgen via de website van Energie van Hengelo. Daarnaast zijn meerdere inloopbijeenkomsten gehouden om bewoners mee te nemen in de mogelijkheden voor participatie.
Benieuwd naar de gesprekstechnieken, communicatiemiddelen en methodes die we inzetten? Neem eens contact op, dan gaan we hier graag dieper op in.
Succesvol project: groot wijkcentrum in Amersfoort gered!
Het ging in 2021 niet goed met het Amersfoortse wijkcentrum het Klokhuis. Deze wijkvoorziening dreigde te verzanden als zalencentrum en verhuurlocatie, terwijl de sociale en maatschappelijke functie bijna verdween.
Om dit omvangrijke wijkcentrum weer de sociale functie te geven die het moest hebben voor de grote wijken Randenbroek/Schuilenburg werd vanaf 1 augustus Eurus ingeschakeld. Met onze ervaring op het gebied van maatschappelijk vastgoed en bewonersbedrijven zijn we samen met enkele nieuwe vrijwilligers aan de slag gegaan, met als doel het wijkcentrum weer het hart van de wijk te laten zijn.
Een flinke nieuwscampagne, het organiseren van bijeenkomsten en betrekken van wijkbewoners, het maken van een nieuwe exploitatieopzet en openheid en transparantie voor de wijk, waren belangrijke onderdelen. De deuren weer wijd open, iedereen hoort erbij, inclusief denken en handelen en eigenaarschap bij de wijkbewoners waren de uitgangspunten.
In vijf maanden tijd is dit goed gelukt! Vele nieuwe wijkbewoners deden mee, er werden nieuwe activiteiten georganiseerd, vrijwilligers geworven en wijkprofessionals vonden er weer hun plek midden in de wijk. En dit alles met nieuwe bestuursleden, een nieuwe vorm van (transparante) governance en een haalbare exploitatie.
We zijn er trots op dat we door onze inzet dit belangrijke wijkcentrum weer hebben kunnen vormen naar het hart van de wijk, met eigenaarschap van de wijkbewoners en de plek die het verdient!
Van de gemeente Apeldoorn heeft Eurus de opdracht gekregen input op te halen voor het opstellen van de Vitaliteitsagenda. De gemeente vindt het belangrijk dat haar inwoners met veel plezier in hun buurt wonen en dit ook in de toekomst blijven doen. In samenwerking met verschillende welzijnsorganisaties en andere professionals, is het doel om een vitaliteitsagenda op te stellen voor verschillende wijken. Zoals het woord vitaliteitsagenda zelf al aangeeft, betekent het dat er wordt onderzocht wat er voor inwoners nodig is om ook in de toekomst fijn en vitaal te kunnen blijven wonen in hun wijk. Het gaat hierbij zowel om fysieke als om sociale onderwerpen, én over de mogelijkheden die inwoners zelf zien om iets te betekenen voor de buurt.
Met veel enthousiasme is ‘ons team Apeldoorn’ van Eurus de afgelopen jaren diverse wijken van Apeldoorn in geweest en heeft uitgebreid met inwoners gesproken over hun buurt. Door onze onafhankelijke positie merkten we dat mensen zich vrij voelden om hun mening te geven. Dit leverde mooie en uiteenlopende gesprekken op: mensen gaven aan waarom ze graag in hun wijk wonen, maar ook wat ze missen of wat er beter kan. De gesprekken zijn onder te verdelen in vijf thema’s: Sociaal, Veiligheid, Duurzaamheid, Openbare ruimte en Mobiliteit.
Naast inwoners spraken we met ondernemer en wijkprofessionals, zoals welzijnswerkers, huisartsen, jongerenwerkers, schooldirectie, wijkagenten en wijkbeheerders. Dit levert ons veel informatie en belangrijke inzichten op over een bepaalde wijk.
Uiteraard kunnen we niet iedere inwoner persoonlijk spreken. Om toch zoveel mogelijk inwoners te bereiken en te betrekken bij de toekomst van hun wijk werkt Eurus samen met TriMotion. Dit is een creatief technologisch ontwerpbureau en heeft op basis van bovenstaande vijf thema’s een vragenlijst in de vorm van een Swipe-app ontworpen. Deze handige tool laat mensen op laagdrempelige wijze de vragen beantwoorden, waardoor we op zoveel mogelijk belangrijke input ophalen van alle inwoners van een wijk.
In maart van dit jaar zijn we gestart met gesprekken in de binnenstad van Apeldoorn. Een omvangrijke ‘wijk’, waar ondernemers ook een grote rol gaan spelen waarin maatwerk toegepast wordt in de aanpak input op te halen.
De wijken Sprenkelaar, Brummelhof, Osseveld, Woudhuis, Horsten, Donken, Anklaar en Gentiaan zijn inmiddels afgerond. De resultaten van de gesprekken konden bewoners op de website bekijken, waar zij vervolgens opmerkingen en aanvullingen konden doen. Alle resultaten zijn verwerkt en per wijk is er een mooie eindrapportage opgeleverd. Hierin hebben we gemerkt dat er naast grote verschillen ook
overeenkomsten zijn tussen de diverse wijken: veel mensen voelen zich betrokken bij hun wijk en zijn bereid om zich in de toekomst actief in te zetten voor hun wijk en hun medemens. Dat vinden wij als team van Eurus fantastisch om te ervaren. Samen met de gemeente Apeldoorn burgerparticipatie aanpakken op een manier zoals het bedoeld is: een stem geven aan de mensen waarover het gaat.
De gemeente Apeldoorn wil samen met professionals én bewoners in de wijk Sprenkelaar aan de slag om de buurt vitaal te houden. Het voorbereiden van de weg naar deze vitaliteitsagenda is natuurlijk een uitgelezen project voor Eurus én Trimotion. Eurus vanwege de grote ervaring in burgerparticipatie; Trimotion omdat ze burgerparticipatie met innovatieve middelen kwalitatiever, leuker en begrijpelijk maakt. In augustus 2020 gingen we aan de slag.
Sprenkelaar, met ruim 1600 huishoudens en 165 bedrijfsvestigingen, is één van de wijken waar de gemeente Apeldoorn in het kader van gebiedsgericht werken vitaliteitsagenda’s wil maken. In ieder gebied gaat de gemeente samen met professionals (zowel in- als extern) en bewoners een agenda opstellen waarin ze naar de toekomst kijken en daarbij de vraag stellen: hoe houden we onze buurt/wijk vitaal in de komende jaren.
De wijk in
Noordoost, waar het gebied Sprenkelaar deel van uitmaakt, vroeg Eurus haar expertise in te zetten om in dit gebied de bewoners te betrekken bij dit proces. Het expliciete verzoek is om gedurende het proces niet alleen informatie op te halen, maar ook de bewoners enthousiast te maken om een rol te spelen in hun eigen woonomgeving.
Met deze boodschap gaat Eurus de wijk in en spreekt, uiteraard coronaproof, bewoners van zo’n 170 huishoudens. Ook spreken we ruim twintig professionals die actief zijn in de wijk. De gesprekken zijn onder te verdelen in vijf thema’s: Sociaal, Veiligheid, Duurzaamheid, Ruimtelijke Ordening en Mobiliteit.
Swipe app
Alle gevoerde gesprekken samen geven een goed beeld van de thema’s die in de wijk spelen. De uitkomst van de gesprekken werden opgedeeld in de vijf eerder genoemde thema’s. Om meer bewoners te betrekken bij bewoners te betrekken bij de toekomst van de Sprenkelaar ontwierp Trimotion op basis van de thema’s een vragenlijst in een swipe app. Deze superhandige tool laat mensen heel makkelijk door de vragen heengaan. Zo konden bewoners op een eenvoudige wijze hun mening geven over de wijk. Om zoveel mogelijk wijkbewoners deel te laten nemen liet de gemeente, in samenspraak met Eurus, per huishouden een ansichtkaart bezorgen waarin bewoners werden aangemoedigd de swipe app te gebruiken.
Co-creatie
De thema’s die zijn opgevallen in het voortraject van analyse, harde data én het ophalen van gegevens die worden voorgelegd aan de bewoners, leiden tot een unieke co-creatie. Alles bij elkaar geeft het perfect weer wat bewoners belangrijk vinden, wat ze zelf willen oppakken en hoe ze dat zien en wat ze nodig hebben. Daar bovenop komt dat we met een open vizier de wijk in zijn gegaan om te horen wat er naast de gevraagde thema’s eventueel nog meer speelt. Want ook die informatie kan bijdragen aan verbetering voor de wijk. En het mooie is dat we hierdoor ook al kleine successen konden verzilveren.
De opbrengst van alle gesprekken en de informatie uit de swipe app vormt de input voor de vitaliteitsagenda. Daarnaast worden bewoners die gemotiveerd lijken om wat te betekenen voor hun buurt in positie gebracht om aan de slag te gaan. Indien nodig komt er ondersteuning door professionals uit de wijk. Zo brengen we een beweging op gang die wordt gedragen door de buurt. Burgerparticipatie in optima forma!
Vernieuwend in burgerparticipatie
Het vernieuwende in de aanpak bij de Sprenkelaar is dat we met de stadsdeelmanager en de in de wijk samenwerkende partners de buurt ingaan en gebruikmaken van dat wat al goed werkt. Tegelijkertijd hebben we samen gekeken wat er nodig is om wijkbewoners te enthousiasmeren voor hun eigen (sociale) woonomgeving. Deze samenwerking tussen de bestaande professionals in de wijk en Eurus/Trimotion zorgde voor een bijzonder effectieve en vernieuwende manier van werken die het draagvlak maximaal heeft verhoogd. Ook hebben we de lokale ondernemers betrokken. En zij stelden op hun beurt prijzen beschikbaar voor de buurt. Bewoners die hun gegevens achterlieten maakten op een leuke prijs. Ook hebben we bewoners aangemoedigd hun ideeën voor de wijk in te leveren. Het beste idee wordt beloond met 1 minuut gratis winkelen.
De participatie vanuit de verschillende groepen is sterk gestegen. Daarnaast heeft deze samenwerking ertoe bijgedragen dat in een korte periode een groot deel van de bewoners van Sprenkelaar én hun input aanleveren voor de vitaliteitsagenda van de gemeente Apeldoorn én aan de slag kunnen in hun eigen buurt.
Recente reacties